Er zijn vier paden van yoga waarmee men zelf-realisatie kan bereiken. Onthechting is de sleutel in de vier paden van yoga.
Karma Yoga
Karma Yoga is het pad van acties/daden. Karma is afgeleid van het Sanskriet woord Kri – doen. Elke daad is karma. In filosofie betekent karma het resultaat van acties. Echter, in Karma Yoga, betekent karma werk. Niemand krijgt wat hij niet verdiend, dit is de eeuwige wet van karma. De wet van karma betekent oorzaak en gevolg. Volgens de Sankhya fillosofie bestaat de natuur uit drie krachten, in het Sanskriet aangeduid als Sattva, Rajas and Tamas. In onze wereld wordt dit gemanifesteerd als balans, activiteit en traagheid. Tamas wordt gekarakteriseerd door duisternis en inactiviteit, Rajas in activiteit uitgedrukt in aantrekking en afstoting en Sattva is de balans tussen actie en inactiviteit. Karma Yoga, in het bijzonder, heeft te maken met deze drie krachten. Om Karma Yoga te bestuderen moeten we weten wat plicht is. We moeten anderen helpen zonder iets te vragen. Wat is Karma Yoga? De Kennis van het Geheim van Werk. Het gehele universum werkt, voor verlossing, voor vrijheid. Karma Yoga is de Wetenschap van het Werk.
Bhakti Yoga
Bhakti Yoga is het devotionele pad. Dit pad wordt gekarakteriseerd door devotie (bhakti) door middel van aanbidding & rituelen. Devotie aan Ishvara (God), en niks anders, is devotie. Devotie aan goden of geesten is creatie van rituele karma. Dit leidt tot resultaten, maar leidt niet tot verlossing (moksha) op het eind. Wanneer devotie tot goden devotie tot de ene God representeert, dan leidt aanbidding tot bhakti en verlossing. Elk geloof of sekte toont de mens een ideaal, maar de eeuwige Vedanta biedt de mensheid een oneindig aantal geopende poorten om de schatkamer van God binnen te treden. Met liefdevolle drang toont Vedanta de vele wegen, die door stralende zonnen van God zijn uitgehouwen in de harde rots van realiteiten van humane existentie. Bhakti Yoga vertelt ons een andere religieuze vorm niet te haten of het af te keuren. Devotie aan een ideaal (Eka-Nishta) is absoluut noodzakelijk voor een startende devoot. Als de devoot serieus is, zal de simpele zaad die hij aanbidt, uitgroeien tot een volledige ontzagwekkende boom met wortels, die alle kanten op vertakt in de aarde van religie. Dan zal hij ervaren dat het, door hem gekozen, ideaal, niet anders is dan die door alle religies en sekten wordt aanbeden onder verschillende namen. Onthechting van een devoot is het resultaat van liefde.
Jnana Yoga
Jnana Yoga is het pad van kennis/onderscheidende wijsheid. De Vedanta filosofie is de hoeksteen op het pad van Jnana Yoga. De Advaita Vedanta filosofie is de meest populaire subdivisie van Vedanta, waar non-dualiteit (advaita) een centraal punt is binnen de filosofie. Het password van Vedanta is realisatie van religie, praten kan je daarbij niet helpen. Echter realisatie is niet eenvoudig. HIJ is verborgen in elke atoom, die verborgen is in elk hart. Vedanta vertelt ons dat elke ziel puur en wijs is, maar bedekt is met een dikke laag van onwetendheid. De Vedanta filosofie herkent geen goed of slecht, het ziet alles als relatief. Hetgeen vandaag vreugde brengt, kan morgen verdriet brengen. Het erkent de ziel als eeuwig, onsterfelijk en onverwoestbaar. Zelfs bestudering van de hoogste geschriften in het hindoeïsme, de Veda’s, zal God niet onthullen. ‘’De Heer onthult zichzelf aan hen die hem bevallen.’’ Realisatie is het hoofdthema in alle Upanishads (Vedanta).
Raja Yoga
Raja Yoga is het Koninklijke pad van Yoga. Dit pad is achtvoudig (Ashtanga) bestaande uit:
Yama – morele code. Zuivering van de mind (Chitta) vindt plaats via Yama, die bestaat uit vijf onderdelen:
Ahimsa – geweldloosheid, Satya – waarheidslievendheid, Asteya – niet stelen, Brahmacharya – kuisheid, Aparigraha – vrij van bezitzucht.
Niyama – persoonlijke discipline. Helpt in het slagen in yoga en bestaat uit vijf onderdelen:
Saucha – zuiverheid van lichaam, spraak & mind, Santosha – tevredenheid, Tapas – ascese, Svadhyaya – zelf-studie & introspectie, Ishvarapranidhana – devotie & overgave aan God (Ishvara).
Asana – lichaamshoudingen zijn ervoor het lichaam vrij te maken, borstkas, schouders en hoofd behoren zich op een rechte lijn te bevinden.
Pranayama – ademhalingsoefeningen. Pranayama betekent controle over de levensenergie (Prana), waar de ademhaling de fysieke manifestatie van is.
Pratyahara – terugtrekking van de zintuigen. Onze ogen sluiten we voor de meditatie en trekken de zintuigen terug.
Dharana – concentratie op een object. Bijvoorbeeld, focus op het hart of centrum van het hoofd.
Dhyan – meditatie. Verschillende meditatietechnieken kunnen beoefend worden.
Samadhi – diepe meditatie/superbewuste staat. De yogi leert dat de mind een hoger niveau van existentie heeft, boven de ratio, Samadhi – een superbewuste staat en wanneer de mind in deze superbewuste staat verkeerd, dan is de kennis boven de ratio in staat in de mens te gaan. Het doel van de verschillende stappen in Raja Yoga is jezelf in de superbewuste staat te brengen op een wetenschappelijke manier.
Bron: Swami Vivekananda, Karma-, Bhakti-, Jnana- en Raja-Yoga